مسجد ایاصوفیه یکی از قدیمی‌ترین بناهای مذهبی دنیا می‌باشد که از زلزله‌ها و جنگ‌های متعددی در طول تاریخ جان سالم به در برده است. ایاصوفیه بنایی منحصربه‌فرد و شگفت‌انگیز از نظر اندازه ، معماری و زیبایی است.
و بی‌اغراق مسجد ایاصوفیه استانبول را باید یکی از زیباترین مکان‌های تاریخی و مذهبی استانبول دانست که در بازدید از این شهر اولین جایی است که گردشگران از آن بازدید می‌کنند.
مسجد ایاصوفیه که با نام‌های هاگیا صوفیا و حاجیا صوفیا نیز شناخته می‌شود در قرن شش به عنوان هشتمین شگفتی جهان معرفی شد.
این مسجد را با مناره‌ها و کتیبه‌های اسلام و همچنین موزاییک‌های مجلل مسیحیت می‌توان منعکس کننده تغییرات مذهبی که طی قرن‌ها در منطقه رخ داده است ، دانست.
تاریخچه مسجد ایاصوفیه
این بنا به عنوان یک کلیسای مسیحی در قرن 6 میلادی در سال‌های (532–537) تحت هدایت امپراتور بیزانس کنستانتین اول با نام کلیسای بزرگ شهر ساخته شد.
طراحی این مسجد ، توسط آنتیموس ترالسی و اسیدروس میلوتوسی انجام شده که در ساخت این بنا از ۱۰ هزار کارگر و تحت نظر ۱۰۰ استاد در طی شش سال استفاده شده است.
این کلیسا دارای یک گنبد ، کوزه مرمر ، ایوان غربی و مدخل ، سرسرای بالا ، لژ مخصوص ملکه و درب مرمر می‌باشد و بسیاری از تزئینات آن مانند کوزه مرمر و ستون‌های این بنا از نقاط مختلف جهان آورده شده است.
900 سال بعد، زمانی که نیروهای عثمانی، استانبول را فتح کردند، کلیسا به دستور پادشاه عثمانی سلطان محمد دوم به مسجد تبدیل شد و سپس مناره‌هایی به آن افزودند.
این مسجد در طول تاریخ بارها مورد حمله و آتش‌سوزی قرار گرفته و چندین بار بازسازی و ترمیم شده است.
می‌توان گفت مشهورترین مرمت آن به دستور سلطان سلیم دوم و توسط خواجه معمار سنان آغا ، نابغه معماری دوران عثمانی صورت گرفته است. در این مرمت، نمادهای عصر اسلامی به این بنای تاریخی افزوده شد.
امروزه و پس از اعلام آغاز جمهوری ترکیه در زمان حکومت آتاتورک این مسجد به موزه تبدیل شد که یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های جهان به شمار می‌رود.
همچنین در تاریخ 13 می 2017 ، گروه بزرگی از مردم ، که توسط انجمن جوانان آناتولی (AGD) سازمان یافته بود ، در مقابل ایاصوفیه جمع شدند و با فراخوان تبدیل مجدد موزه به مسجد ، نماز صبح را خواندند.
در 21 ژوئن 2017 ، اداره امور دینی (دیانت) برنامه ویژه‌ای را كه به صورت زنده از تلویزیون دولتی TRT پخش می‌شد ، كه شامل تلاوت قرآن و دعا در ایاصوفیه بود ، به مناسبت شب قدر اجرا كرد.
بازدید از مسجد ایاصوفیه
مسجد ایاصوفیه که در منطقه سلطان احمد در مرکز شهر استانبول قرار دارد و به نمادی برای استانبول تبدیل شده است.
برای رفتن به این بنای تاریخی تمام وسایل حمل و نقلیه عمومی به راحتی در دسترس هستند و شبکه اتوبوس، مترو و تراموای استانبول با داشتن چندین ایستگاه در محله سلطان احمد ، دسترسی را برای گردشگران آسان‌تر کرده است.
آدرس این مسجد عبارت است از : ترکیه، استانبول، نزدیک کاخ توپکاپی، محله سلطان احمد واقع در منطقه اروپایی استانبول.
اگر از میدان تکسیم به سمت این بنا می‌روید لازم به ذکر است که در مسیر خود می‌توانید از جاذبه‌های دیگر همچون مسجد سلیمانیه ، مسجد شاهزاده و برج گالاتا نیز بازدید نمائید.
برای بازدید از مساجد ترکیه، تمامی افراد، می‌بایست لباسی مناسب و پوشیده بر تن داشته باشند. لباس مناسب مردان برای بازدید از مسجد ایاصوفیه تی‌شرت و شلوار بلند و برای بانوان لباسی با یقه بسته، آستین و شلوار بلند می‌باشد.
همچنین در برخی از مکان‌های مسجد اجازه عکاسی داده نمی‌شود و افراد بدون مجوز عکاسی اجازه گرفتن عکس را ندارند.
