سیزده بدر نیز همانند دیگر رسمهای کهن ایران از اهمیت و جذابیتهای خاص خود برخوردار است.
سیزده بدر یکی از سنتهای عید نوروز است و مردم در این روز به همراه خانوادههای خود به دل طبیعت میروند تا نوروز را به زیبایی در کنار عزیزانشان به پایان برسانند.
تمام ما ایرانیان به خوبی با این روز آشنایی داریم و هر ساله خاطرات زیادی را در این روز میسازیم.
همچنین در بیشتر فرهنگها عدد 13 برخلاف عدد هفت ، نامیمون و نحس میباشد و مردم معتقدند باید به دامان طبیعت بروند تا این نحسی را بدر کنند.
به اعتقاد برخی نیز در شروع سالنو دوازده روز ابتدایی سال به نشانه دوازده ماه سال را به شادی و خوشی و دور از دغدغههای انسانی میگذراندند و در روز 13 بدر به طبیعت میرفتند و به طور رسمی پایان نوروز را اعلام میکردند.
تاریخچه سیزده بدر
در فرهنگ ملی ایرانیان ، هیچ روزی از سال نحس و بد یمن شمرده نمیشود و هر روزی از هفته و ماه دارای یک نام زیبا و مرتبط با مظاهر طبیعت است.
روز سیزدهم هر ماه نیز در تقویم باستانی ایرانیان “تیر روز” نام دارد که از آن ستارهی باران آور میباشد و ایرانیان یا در زبان اوستایی “تیشتر”» خدای باران است و این روز به عنوان اولین جشن تیرگان سال محسوب میشود.
در کتاب ” از نوروز تا نوروز” آمده که اپوش که در باور مردمان کهن دیو خشکسالی بود و هر از گاهی سر از زمین بیرون میآورد و باعث پژمردن گیاهان و خشکی آبها میشد ، مبارزهای همیشگی با تیشتر ، ایزد باران داشته.
مردم نیز برای پیروزی تیر در سال جدید در این مبارزه که باعث آبادی زمین میشد ، سیزدهمین روز بهار که نخستین تیر روز سال بود، به مراتع سرسبز و دل طبیعت میرفتند و به نیایش ایزد باران میپرداختند و به نوعی از خداوند خواستار پیروزی ایزدشان بودند.
همچنین در هیچ یک از کتابهای تاریخی و کهن ایرانی به عنوان یک روز بد یا نحس از سیزدهم فروردین ماه یاد نشده است بلکه در اکثر کتابها و نوشتههای بجا مانده از ایران باستان ، از این روز به خجستگی و فرخندگی یاد شده است.
یعنی در تاریخچه سیزده بدر نه تنها بدی و نحسی ای وجود ندارد، بلکه سرشار از خوبی و شادی است و یک جشن بزرگ ملی از مجموعه جشنهای نوروزی محسوب میشود.
همچنین در کتاب “آثار الباقیه” ابوریحان بیرونی در جدولی که روزهای نحس را از روزهای نیک و جشنها جدا کرده است در مقابل روز سیزدهم نوروز کلمهی “سعد” قرار گرفته که نشان از نیک بودن و فرخندگی این روز دارد.
همچنین همانطور که پیشینهی جشن نوروز را از زمان جمشید میدانند دربارهی سیزده بدر هم روایت هست که جمشید ، شاه پیشدادی ، روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و خرم خیمه و خرگاه بر پا میکند و بارعام میدهد و چندین سال متوالی این کار را انجام میدهد که در نتیجه این مراسم در ایران زمین به صورت سنت و آیین درمیآید و ایرانیان از آن پس سیزده بدر را بیرون از خانه در کنار چشمه سارها و دامن طبیعت برگزار میکنند.
واژه سیزده بدر
به اعتقاد اشتباه برخی سنت روز 13 بدر برای در کردن نحسی روز سیزدهم است و عبارت درکردن یعنی اینکه از بلای سیزده در امان باشیم و اتفاقات بد را از زندگی بدر کنیم.
اما معنای درست این واژه به این شکل است که “سیزده” که به معنای سیزده و یا روز سیزدهم است. “به” به معنای به سوی و “در” به معنای در و دشت و صحرا است.
و اگر به شکل کلی بخواهیم ترجمهاش کنیم به معنای بیرون رفتن و گذراندن زمان در دامان طبیعت است.
تاریخچه عید نوروز
آیین و فلسفه عید نوروز