اربیل یا هاولر (کردی: ھەولێر ) حدود 1.5 میلیون سکنه دارد که پایتخت اقلیم کردستان عراق و مرکز استان اربیل و از جمله قدیمی‌ترین شهرهای دنیا است.
شهر اربیل در منطقه شمالی کشور عراق واقع شده است. منطقه شمال عراق یک منطقه کردنشین است که به صورت مستقل از حکومت مرکزی بغداد اداره می‌شود و گاهی با نام اقلیم کردستان عراق نیز یاد می‌شود. اکثر مردم این شهر به زبان کردی صحبت می‌کنند.
سکونت انسان در اربیل به هزاره 5 قبل از میلاد بازگردد ، که این شهر را به یکی از قدیمی‌ترین مناطق ساکن مداوم در جهان تبدیل می‌کند.
در قلب شهر ارگ باستان اربیل و مناره مودافاریا قرار دارند که از مهمترین جاذبه‌های این شهر هستند.
تاریخچه اربیل
اولین اشاره تاریخی به این منطقه مربوط به سلسله سوم اور سومر است ، زمانی که شاه شولگی از شهر اوربلیوم نام برد.
این شهر بعداً توسط آشوریان فتح شد. اربیل از قرن 21 قبل از میلاد تا اواخر قرن هفتم قبل از میلاد ، پس از تسخیر توسط گوتیان ، به بخشی جدایی ناپذیر از پادشاهی آشور تبدیل شد و در سالن‌های آشور به نام‌های Urbilim ، Arbela و Arba-ilu معروف بود.
این بخش از استان ژئوپلیتیک آشور تحت چندین امپراتوری به نوبه خود شامل امپراتوری ماد ، امپراتوری هخامنشی (آشور هخامنشی) ، امپراتوری مقدونیه ، امپراتوری سلوکی ، امپراتوری ارمنستان ، امپراتوری اشکانی ، آشور روم و امپراتوری ساسانیان ، و همچنین پایتخت ایالت فرعی آدیابن بین اواسط قرن دوم قبل از میلاد و اوایل قرن دوم میلادی است.
پس از فتح پارس توسط مسلمانان ، این منطقه دیگر به عنوان یک منطقه واحد باقی نماند و در طی قرون وسطی ، این شهر تحت سلطه امپراتوری‌های سلجوقی و عثمانی قرار گرفت.
موزه باستان شناسی اربیل مجموعه بزرگی از آثار پیش از اسلام ، به ویژه هنر بین النهرین را در خود جای داده و مرکزی برای پروژه‌های باستان شناسی در این منطقه است.
این شهر توسط شورای جهانگردی عرب به عنوان پایتخت جهانگردی عربی در سال 2014 تعیین شد. در ژوئیه 2014 ، ارگ اربیل به عنوان میراث جهانی ثبت شد.
نژاد و مذهب در اربیل
این شهر از نظر نژادی دارای جمعیت متنوعی از کردها ، ترکمن‌ها ، آشوری ، عرب و ارمنی است.
از نظر مذهبی نیز به همان اندازه متنوع است و معتقد به اسلام سنی ، اسلام شیعه ، مسیحیت ، یارسانیسم و یزیدیسم است.
ریشه نام اربیل
اربیل نامی که در سطح بین المللی بیشتر برای شهر باستانی استفاده می‌شود و امروزه آن را به عنوان پایتخت کردستان عراق می‌شناسند.
این کلمه اغلب با معادل‌های آوایی اِربیل یا اَربیل و همچنین اَربلا نامیده می‌شود.
ریشه این نام را می‌توان در نوشته‌های سومری از اوایل سال 2000 قبل از میلاد با اشاره به Arbilum ، Orbelum یا Urbilum جستجو کرد.
اعتقاد بر این است که این ریشه از ریشه‌های سومری “Ur” (شهر) و “Bela” (مرتفع) ساخته شده است ، احتمالاً بر این اساس که در مناطق فوقانی ، فراتر از دلتای تحتانی دجله واقع شده است.
در زبان کردی ، این شهر هنوز به عنوان هاولر یا ھەولێر خوانده می‌شود ، که شاید با هلیوس یونانی (خورشید) مرتبط باشد و یک معبد خورشید را نشان می‌دهد ، در زمان به رسمیت شناختن اوایل آتش و خورشید توسط زرتشتیان باستان.
در اواخر قرن بیست و سوم قبل از میلاد مسیح ، آثار اولیه وجود ساکن در منطقه اربیل وجود دارد ، اما احتمالاً اولین گسترش عمده جمعیت هنگامی رخ داد که سیاکسارس (625 – 585 قبل از میلاد) ، اولین پادشاه رسانه ، برخی از قبایل ساگارتی در اربیل و کرکوک امروز است.
همسایگان اشکانی در شمال شرقی ایران ، این قبایل اولیه پارس دامداران عشایری بودند و مشهور بودند که از لاسو به عنوان سلاح اصلی خود استفاده می‌کردند.
همچنین نام باستانی این شهر ، که در دوران کلاسیک با نام Arbela (به یونانی: Ἄρβηλα ؛ آوانویسی. Arbēla) شناخته می‌شود ، می‌توان از Arbairā پارسی قدیم و در نهایت Arbailu آشوری یافت.
در نوروز 1400 با تور اربیل عراق ، کاریز همراه باشید.