روز پدر جشنی است که به احترام نقش پدران و مردان برگزار میشود.
این جشن یک تعطیلات مدرن است ، اگرچه رومیان باستان هر سال در فوریه ، احترام به پدران را داشتند ، اما فقط مختص پدرانی بودکه فوت کردهاند.
در سراسر جهان ، روز پدر در تاریخهای مختلف جشن گرفته میشود ، اگرچه این روز به روشی مشابه برگزار میشود ، که معمولاً شامل هدیه دادن به پدرها و دورهمیهای خانوادگی است.
در ایران هم مثل بسیاری از کشورهای دنیا، روزی برای گرامی داشت مقام پدر در نظر گرفته شده است.
البته این روز مختص پدران نیست و روزی است برای تمام مردان ، تا بهانهای باشد برای یادآوری اینکه حضورشان باعث قوت قلب و آرامش اهل خانه است.
روز پدر مکمل جشنهای مشابه بزرگداشت اعضای خانواده مانند روز مادر ، روز خواهر و برادر و روز پدربزرگ و مادربزرگ است.
روز پدر در آئین مسیحیت
قدمت این جشن در اروپا کاتولیک حداقل به سال 1508 برمیگردد. این روز معمولاً در 19 مارس به عنوان روز جشن مقدس ژوزف ، که از او به عنوان پدر تغذیه کننده دومینی (“تغذیه کننده خداوند “) در کاتولیک و” پدر قلمداد عیسی “در سنت جنوب اروپا یاد میشود ،برگذار میگردد.
این جشن را اسپانیاییها و پرتغالیها به قاره آمریکا آوردند. کلیسای کاتولیک فعالانه از رسم جشن پدرپذیری در روز سنت جوزف از سالهای آخر قرن 14 یا از اوایل قرن 15 حمایت میکرد.
در کلیسای ارتدکس قبطی (نام قوم از مسیحیان بومی کشور مصر) ، جشن پدر شدن نیز در روز سنت ژوزف برگزار میشود ، اما قبطیها این مراسم را در 20 ژوئیه برگزار میکنند. جشن قبطیها به قرن پنجم بازمیگردد.
سپس ، در سال 1908 ، توسط گریس گلدن کلایتون روزی را برای بزرگداشت مردانی که در یک حادثه معدن در آمریکا جان خود را از دست دادند ، پیشنهاد شد.
اگرچه آن زمان پذیرفته نشد. اما در سال 1909 Sonora Smart Dodd ، که به همراه پنج برادرش توسط پدرش به تنهایی بزرگ شده بودند ، پس از شرکت در روز مادر در یک کلیسا ، انجمن وزیران Spokane را متقاعد کرد که روز پدر را در سراسر جهان جشن بگیرند.
علاوه بر روز پدر ، روز جهانی مرد در بسیاری از کشورها در 19 نوامبر به احترام مردان از جمله پسران گرامی داشته میشود.
روز پدر در ایران
روز پدر در تقویم فارسی مصادف با سالگرد تولد اولین امام شیعان حضرت علی (ع) است که در 13 رجب در تقویم هجری قمری است.
امام علی (ع) مظهر شجاعت، استواری، پدری نمونه و همسری فداکار بودند و بهترین الگو برای پسران و مردانایران زمین میباشند.
در اسلام والدین مقام والایی دارند و قرآن کریم مرتباً پیروان را به احترام و اطاعت از والدین خود ترغیب کرده است.
در این روز ، مسلمانان و به ویژه ایرانیان به ملاقات والدین خود میروند و علاقه خود را نسبت به آنها ابراز میکنند.
در شرایط معیشتی کنونی در ایران ، پدر بودن به جنگ تن به تن رفتن با سختیهایی است که شاید هیچ مردی در جهان آنها را درک نکند.
روز پدر برای قدردانی کردن از پدرهایی است که زیر فشار زندگی همچنان امید را به جان خانواده تزریق میکنند با اینکه خودشان فقط میدانند که چقدر مرد هستند و متحمل سختی و فشار میباشند.
روز پدر در ایران باستان
گروهی از زرتشتیان روز «جشن بهمنگان» را که در روز دوم ماه بهمن به دلیل هم نام شدن روز و ماه برگزار میگردد روز پدر مینامند.
بهمن از واژه اوستایی وهومن Vohumana گرفته شده که به معنای «اندیشه نیک»، «منش نیک» و «خرد سپندینه» است. وهومن یکی از امشاسپندان نزدیک به درگاه اهورامزدا میباشد.
در جشن بهمنگان یا بهمنجه زرتشتیان از کشتار حیوانات سودمند و خوردن گوشت آنان خودداری میکردند و برخی زرتشتیان، پرهیز از خوردن و کشتار را در تمام روزهای بهمن ادامه میدهند.
در این روز زنان و فرزندان به همسر و پدران خود هدیه میدادند و از آنان سپاسگزاری میکردند.
اما پس از مدتها انجمن موبدان تهران، به خاطر اینکه عدهای جشن بهمنگان را با روز جانوران اهلی یکی میدانند، تصمیم گرفتند تا جشن شهریورگان را برای روز مختص پدران، منصوب کنند.
روز چهارم از هر ماه به نام شهریور میباشد و روز چهارم ماه شهریور را جشن شهریورگان مینامند. و امروزه زرتشتیان این جشن را به عنوان روز پدردر نظر میگیرند.
برخی جشن شهریورگان را زاد روز مرد بزرگ تاریخ بشریت یعنی کوروش کبیر نیز میدانند.
جشن سپندارمذگان – اسفندگان
تاریخچه روز مادر در کشورهای مختلف