فروردین ماه برای ایرانیان باستان ، به دلیل انواع باورها و سنت‌های آیینی که در آن وجود داشت ، به عنوان یک ماه مقدس و محترم محسوب می‌شد.
به همین علت است که با برگزاری جشن‌ها و مراسمات و سنن مختلف ، این ماه را گرامی می‌داشتند.
همچنین جشن‌های باستانی فروردین ماه موجب افزایش نشاط جامعه می‌شده ، زیرا در آن زمان وسایل ارتباط جمعی وجود نداشته است.
این جشن‌ها و مراسم‌ها جزئی از تاریخ و فرهنگ ایرانیان است. جشن فروردینگان از جشن‌های مشهور ایرانیان است که امروز کمتر کسی در مورد این جشن اطلاعاتی دارد.
فروردین روز یا جشن فروردینگان
این جشن در روز نوزدهم فروردین ماه برگزار می‌شود. فروردینگان جشنی برای یادبود درگذشتگان است در دین زرتشت آیین‌های سوگواری به شکلی که می‌شناسیم ، انجام نمی‌شود.
این مراسم به‌صورت جشن برگزار می‌شود و مردم روان درگذشتگان را هم در شادی خود شریک می‌کنند.
پس می‌توان گفت فروردینگان یا فرودگ یکی از جشن‌هاي زرتشت است. و از آنجا که در آیین مزدیسنی وقتی نام ماه و روز با هم یکی می‌شدند آن روز را جشن می‌گیرند روز 19 فروردین ماه که فروردین روز نام دارد از جمله آن روزها است و آن‌را جشن فروردینگان یا فرودگ می‌گویند.
پیشینه جشن فروردینگان
فروردین به معنای فروهرها ، ماه فروردین ، ماه فروهرها و این جشن در بزرگداشت فروهره است.
فَرَوَهَر (frawahr) که در زبان اوستایی فروشی (fravashi) و در زبان پارسی باستان فرورتی (fra-vrti-) است ، یکی از نیروهای باطنی است که به عقیده‌ی مزدیسنان پیش از پدید آمدن موجودات ، وجود داشته و پس از مرگ و نابودی آن‌ها ، به عالم بالا رفته و پایدار می‌ماند.
و از این رو این نیروی معنوی که آن را می‌توان جوهر حیات نامید ، فناپذیر و ماندگار است.
در دوران باستان ، فروردگان جشن فروهرها بود و در آن هنگام ده روز و ده شب برگزار می‌شد.
بعدها جشن «همسپثمیدیه» به یادبود آفرینش انسان تخصیص یافت. جشن‌های نوروزی و ماه فروردین با فروهرها پیوند خورده است، چون عقیده بر این است که در این ایام ، فروهرها به زمین فرود می‌آیند و به خانه‌های سابق خویش می‌روند.
پس مردم باید برای پیشواز آنان خانه را پاکیزه کنند ، برای هدایت آنان آتش بیفروزند و در این روزها ، بوهای خوش در آتش نهند و روان‌ها را ستایش کنند و اوستا بخوانند تا روان‌ها آسایش داشته باشند و با شادی و نشاط باشند و برکت ارزانی دارند.
در این روزها ، به هیچ کاری نباید دست زد ، مگر انجام وظایف و کار نیک تا اینکه فروهرها با رضایت خاطر به‌جای‌های خویش برگردند و خوبی بخواهند و در پایان جشن ، روان‌ها را بدرود می‌گویند.
در حال حاضر قبرستانی واقع در قصر فیروزه در جنوب شرقی تهران ، هرسال در این تاریخ زرتشتیان گردهم می‌آیند و برای گرامی داشت فروهرها، گل و گیاه و میوه و شمع و آجیل بر سر گورها می‌نهند و سرودهای آئینی می‌خوانند.
آیین جشن فروردینگان
لرک مخلوطی است از هفت میوه خشک خام از قبیل پسته خام، بادام خام، فندق خام، برگه، انجیر خشک، خرما، توت. ترکیبات لرک به مناسبت‌هاي مختلف تغییر می‌کند.
در جشن فروردینگان، هفت موبد وارد می‌شوند و می‌نشینند سپس لرک‌ها را در چادرشب‌هایی می‌ریزند و جلوی موبدان قرار می‌دهند.
چند «موبدیار» هم حضور دارند. موبدان شروع به اوستاخوانی می‌کنند، بیشتر هم سرودهایی از فروردین یشت می‌خوانند و به این ترتیب، لرک را تبرک می‌کنند.
سپس ، موبدیاران چادرشب‍‌ها را به کمر می‌بندند و لرک را بین مردم تقسیم می‌کنند. اگر کسی هم نذری دارد، در این روز نذرش را میان مردم پخش می‌کند.
این مراسم در واقع گونه‌ای دعا یا در اصطلاح مسلمانان ، فاتحه دسته جمعی برای شادی ارواح درگذشتگان است.
در یزد ، این مراسم از ساعت چهار بعدازظهر نوزدهم فروردین به‌طور مفصل برگزار می‌شود، اما در تهران به‌دلیل مشغله‌های روزانه مردم، همه نمی‌توانند در یک ساعت مشخص یک‌جا جمع شوند.
از این‌رو ، مراسم چند سالی است که منسجم برگزار نمی‌شود و هر زردشتی هر ساعتی از این روز را که توانست ، برای زیارت قبور به قصر فیروزه می‌رود.
رسومات سیزده بدر
تاریخچه سیزده بدر
تاریخچه عید نوروز
آیین و فلسفه عید نوروز
چهارشنبه سوری در شهرهای مختلف ایران
تاریخچه جشن باستانی چهارشنبه سوری